Geschiedenis
|
||
|
|
Inleiding
Op 2 juni 2015 was het precies 55 jaar geleden dat de Nederlandse vereniging Mars en Mercurius (M&M) is opgericht. Lustrum vieren is altijd een heugelijk feit, maar wat ging daaraan vooraf en welke gedachten hadden de oprichters? Zijn 55 jaar later de doelstellingen bereikt en kan de vereniging ophouden te bestaan? Of is een vruchtbaar fundament gelegd voor de verenigingstoekomst? Vragen die in dit artikel beantwoord zullen worden.
Officieren achtergesteld
De oorsprong van Mars en Mercurius ligt in België. De Eerste Wereldoorlog heeft een grote impact in dat land in sociale en economische zin. De officieren die in de Eerste Wereldoorlog actief waren, voelen dat zij in België worden achtergesteld. Zij hebben jaren gevochten in dienst van het vaderland en zijn daardoor niet in staat geweest om te werken aan hun eigen carrière en netwerk. Wel hebben zij tijdens de oorlog de waarden van het officierschap leren kennen en waarderen: Kameraadschap die zo belangrijk is om in de zware strijd je staande te houden en letterlijk te overleven!
Na de oorlog zijn de onderlinge contacten tussen de officieren minder frequent terwijl de behoefte aan onderlinge steun juist toeneemt. Daardoor ontstaat de gedachte om zich te verenigen en elkaar te helpen in het zakelijk leven door een netwerk aan te leggen waarop teruggegrepen kan worden in moeilijke tijden.
Samen sterk !
In Brussel wordt in 1926 de “Industriële en Handelskring Mars en Mercurius” opgericht door officieren-oud-strijders van de Oorlog 1914-1918. Volgens haar statuten stelt de kring zich ten doel “de verstandhouding, de verdraagzaamheid en de eendracht tussen de diverse gemeenschappen te bevorderen in het kader van de Belgische Staat”. Daarnaast wil zij de banden tussen Defensie en de Natie versterken. Tot slot op basis van de vriendschaps-, kameraadschaps-, en solidariteitsband die tussen de leden bestaat, elkaar tot steun en solidariteit zijn in het “beroepsvlak”.
In de naam Mars en Mercurius wordt verwezen naar twee klassieke goden, respectievelijk Mars de god van de oorlog en Mercurius die staat voor de handel. Een duidelijke verwijzing naar de achtergrond en de doelstelling van de kring.
In de jaren negentig is de doelstelling om de Europese gedachte te ondersteunen toegevoegd. Vanaf het begin wordt duidelijk gesteld dat binnen de kring geen ruimte is voor politiek en godsdienst. Dat het initiatief voor de kring een succes is blijkt mede uit de start van regionale secties (afdelingen) in 1930. Op dit moment bestaat de kring uit 12 van deze secties. In 1951 wordt “Industriële en Handelskring Mars en Mercurius” koninklijk. Deze koninklijke status wordt pas in 2005 opgenomen in de naam die vanaf dat moment “Koninklijke Mars en Mercurius” wordt. Nog steeds staat de kring “onder de hoge bescherming” van de Z.M. de Koning der Belgen.
Internationaal succes
Het initiatief om oud-officieren te verenigen wordt ook internationaal opgepikt. Zo is in Frankrijk in 1958 gestart met Mars et Mercure en in Duitsland ontstaat in 1959 Mars und Merkur. Dat is ook direct de aanleiding om in 1960 de Commission des Liaisons Internationales Mars en Mercurius (CLIMM) te vormen als een overkoepeling van de landelijke kringen. In 1991 wordt CLIMM omgezet in Mars en Mercure Europe en dit is nog steeds de naam waaronder de Europese organisatie functioneert. Op dit moment zijn in Nederland, Luxemburg, Denemarken, Spanje, Zwitserland en Polen nationale Mars en Mercurius verenigingen.
Nederland pakt door
Door het enthousiasme uit België, Frankrijk en Duitsland zet de heer E.P. van Lanschot de eerste stap om te komen tot een Nederlandse Mars en Mercurius vereniging. De heer Van Lanschot is assuradeur bij de Firma F. van Lanschot en zet zijn eigen netwerk in om dit initiatief te laten slagen. Hij schrijft op 11 december 1959 een brief aan zijn vriend Thomie, de generaal-majoor bd. A.A.J.J. Thomson, met een verzoek om een aantal beroeps- en reserve-officieren bij elkaar te brengen voor een gedachtewisseling over de mogelijke oprichting van M&M in Nederland.
De heer Van Lanschot schrijft in dezelfde brief dat al eerder een initiatief is ondernomen door Ir C.A.L. Horstmann, directeur van de Glasfabriek in Sas van Gent en zijn neef W.C.J.M. van Lanschot, beter bekend onder de naam Bib. Bib van Lanschot is een bekend verzetsstrijder die tegelijk met Koningin Wilhelmina door Koningin Juliana tot Ridder in de Militaire Willemsorde is geslagen. Hij is in 1959 actief als secretaris van de algemene dienst van Philips in Eindhoven. Door drukke werkzaamheden van beide heren stagneert de volgende stap om te komen tot de oprichting van een Nederlandse vereniging.
Zelf gelooft de heer E.P. van Lanschot dat niet het Zuiden maar juist de omgeving van Amsterdam een vruchtbare bodem is om tot de oprichting te komen. In de hoofdstad wonen en / of werken immers verscheidene officieren, die tevens een “vooraanstaande” plaats in het zakenleven innemen. Juist Generaal Thomson wordt door hem gevraagd omdat hij in Amsterdam goed is ingevoerd bij de officieren van alle wapens en dienstvakken.
Tevens is duidelijk dat Prins Bernhard op de achtergrond een enthousiasmerende rol speelt om Mars en Mercurius in Nederland van de grond te krijgen. Hij doet dit niet openlijk omdat hij vindt dat de officieren het zelf moeten doen. Later wordt de Prins de beschermheer van de vereniging Mars en Mercurius in Nederland.
Officiële Nederlandse start
Het is onbekend of generaal Thomson nog op enige wijze overtuigd moest worden. Wel zien wij hem terug op 2 juni 1960 in de grote zaal van de Industriële Club op de Dam in Amsterdam als voorzitter van het werkcomité en tevens voorzitter van de oprichtingsvergadering.
In totaal zijn er 45 officieren op deze vergadering afgekomen die tevens als aspirant-lid worden aangemeld. Vanuit de Belgische Industriële en Handelskring Mars en Mercurius is de heer M. Lagasse de Locht aanwezig om het belang te onderstrepen dat zij hechten aan de oprichting van een Nederlandse vereniging. Hij opteert om als eerste oud-geallieerde reserve-officier lid te worden van de nieuwe vereniging.
In de vergadering blikt de heer H.M.J. Boelen terug op zijn aanwezigheid bij de oprichting van Commission des Liaisons Internationales Mars en Mercurius op 9 maart 1960 in Brussel. Kernbegrippen in zijn verslag zijn voortreffelijke speeches, oproep tot samenwerking tussen de verschillende NAVO-landen en hoge vertegenwoordigers op die dag in Brussel uit de krijgsmacht, Belgisch koninklijk huis, politiek, bestuur en 7 ambassadeurs. De gastheer, de Brusselse burgemeester Cooremans, geeft in zijn speech aan het te betreuren dat in Nederland nog geen Mars en Mercurius aanwezig is. Het verslag van de heer Boelen doet de aanwezigen zonder omstoot besluiten om over te gaan tot de oprichting van de Nederlandse vereniging.
Met algemene stemmen wordt het werkcomité gekozen tot het eerste bestuur. Naast generaal Thomson als voorzitter wordt de heer Boelen vice voorzitter, Ir H. Wurfbain penningmeester, H.P.Siegers eerste secretaris, P.E. Pennin tweede secretaris, A.J. Quanjer bestuurslid en W.C.J.M. van Lanschot bestuurslid. Af te lezen aan het forse aantal van 7 bestuursleden wordt duidelijk gerekend op een gestaag groeiende vereniging in de toekomst.
Groei in Nederland
In de bestuursvergadering van 16 juni 1960 wordt besloten om ook in regionale afdelingen te gaan werken. Onder voorzitterschap van de heer Quanjer die woont in Delden in Overijssel, wordt de afdeling Noord Nederland opgericht en de heer W.C.J.M. van Lanschot zal dit vanuit Eindhoven doen voor de afdeling Zuid Nederland.
Heden
Op dit moment zijn er in totaal 6 actieve en gezellige M&M afdelingen in Nederland. De vereniging heeft zich stabiel ontwikkeld en functioneert erg goed als business of netwerk-club,
zowel regionaal als landelijk. Het nieuwe (in 2018) aangetreden Dagelijks Bestuur is ambitieus en er is sprake van meer activiteiten, betere bijeenkomsten en grotere betrokkenheid, dan voordien.
Mars en Mercurius biedt de leden interessante programma's en activiteiten, die zeer worden gewaardeerd. Goed voorbeeld is het groots opgezette Mars en Mercuriussymposium, dat vanaf 2019 (jaarlijks) wordt georganiseerd in Stroe. In 2020 (vanwege Corona) ook virtueel en in 2021 in hybride vorm.
In 2020 was het 12e lustrum (60 jaar) van Mars en Mercurius Nederland.
Door Corona uitgesteld wordt dit met een Lustrum Jaarfeest op 25-26 juni 2022 gevierd. Compleet met 'n middagprogramma en een diner dansant.
